‘Wat een gedoe daar in Spanje’, verzucht buurvrouw. Het is inderdaad een heel gedoe. De vraag is ook of de reactie van de regering in Madrid niet een beetje overtrokken is geweest. Misschien hadden ze daar wat laconieker kunnen reageren en zeker geen geweld moeten gebruiken. Want nu zijn de rapen gaar.
We hebben een aantal jaren geleden Catalonië en Barcelona bezocht. Er waren al onderlinge spanningen merkbaar, maar dat uitte zich vooral in het gebruik van vlaggen. Je had de vlaggen van de voorstanders en vlaggen van de tegenstanders die overal uit de ramen hingen. En het was toen ook al een beetje ‘fiftyfifty’ zal ik maar zeggen. Maar ach, denk je dan, als het bij vlaggen blijft! Het gaat me ook wat te ver om nu iedereen achter de tralies te zetten. Dat is olie op het vuur gooien. Afijn, ze gaan straks weer naar de stembus.
Nu wisten we wel dat dit nationalisme overal de kop opsteekt en dat er gebieden zijn waar al jaren wordt gestreden voor een eigen staat. En hoewel ze nu al even het politieke toneel domineren, zijn de Catalanen lang niet de enigen die meer autonomie willen. Van de Sami in het noordelijke Lapland, de Oekraïense inwoners van de Volksrepubliek Donetsk in het oosten, de Basken en Corsicanen in het zuiden tot de Schotten in het westen, overal zijn separatistische krachten aan het werk. Hoewel hun motieven onderling sterk verschillen, verwerpen ze stuk voor stuk het model van de gecentraliseerde natiestaat. Vergeet Vlaanderen en Noord-Italië niet en zelfs ons eigen Fryslân stond op de kaart aangegeven. Voor je het weet hebben we er dertig Europese landen bij.
Nu zal dat allemaal niet zo’n vaart lopen. Er is wel een Fryske beweging en een Fryske Nasjonale Party maar over een eigen staat heb ik ze nog niet gehoord. Al weet je uiteraard nooit wat zich onderhuids allemaal afspeelt.
Beetje jammer dat Ameland niet was ingekleurd. Ze zijn blijkbaar vergeten dat we tot 1814 een zelfstandige staat zijn geweest. Niet dat we weer een zelfstandige staat willen worden. Maar gewoon leuk om te zien dat er toch een reden is om een beetje anders en apart te zijn! Waarschijnlijk slaan onze plaatselijke politieke partijen te weinig op de trom. Maar de verkiezingen komen eraan! Wie weet komen ze met een Amelander Nationale Partij!
‘Vergeet Ballum niet’, zegt buurvrouw, ‘want daar hebben ze al een eigen vlag!’ En inderdaad, daar heeft ze een punt. In Ballum hebben ze sinds enkele jaren een eigen vlag. Het wordt tijd om daar wat aandacht aan te besteden. Weten wij wat zich daar onderhuids allemaal afspeelt in Ballum? Geduld hebben ze, want ze moesten indertijd ook dertien jaar wachten op de komst van het gemeentehuis nadat de gemeenteraad in 1961 een besluit had genomen. Maar misschien vinden ze die erkenning niet meer genoeg en spelen toch de gevoelens over dat verdwenen Camminghaslot weer op. Want vlaggen zijn inderdaad een begin en een teken van het naar buiten komen van onderhuidse nationalistische gevoelens.
Er kan zomaar een dag komen dat de grote tractoren van Nagtegaal de wegen blokkeren, het gemeentehuis is bezet en Klaas Touwen in een extra editie van ‘De Amelander’ (die vervolgens ‘De Ballumer’ gaat heten) de zelfstandigheid van het Ballum uitroept.
Voor de mensen in Nes en Buren is er niet zoveel aan de hand. De dorpen liggen aan de andere kant van de dijk en de boot blijft wel varen. En echt naar Hollum hoeven ze niet. Maar voor ons in Hollum zou het een volledig isolement betekenen. Noch over het water, noch door de lucht zijn we bereikbaar. Want het vliegveld heeft Klaas al onder zijn beheer.
Het enige voordeel is dat het misschien uiteindelijk toch zal leiden tot een bootverbinding vanaf het Suudwest naar de Friese kust! Gaat het er uiteindelijk toch van komen: een haven bij Hollum.
Misschien moeten we de Ballumers maar rustig hun gang laten gaan. ‘Beter een goede buur dan een verre vriend’, zegt buurvrouw, ‘en och, zolang het bij een eigen vlag blijft’.
Maar helemaal gerust ben ik er niet op. Het begon en begint altijd en overal met vlaggen!
Jan J. de Vries