Zowel de ophoging en verbetering van de veerdam als van de dijk, die over een lengte van zestien kilometer wordt aangepakt, twee zeer forse ingrepen, kwamen aan de orde op de zeer goed bezochte informatieavond.
Deze informatieavond die was georganiseerd door Rijkswaterstaat, Wetterskip Fryslân en Aannemerscombinatie Van den Herik Sliedrecht en Jansma Drachten op 14 april jl. in het Natuurcentrum. De tribune van de aquariumzaal was tot de nok gevuld met belangstellenden. Eerder had men door middel van kaart- en fotomateriaal, gerangschikt in een info-markt zich al een beeld kunnen vormen van de werkzaamheden. Via persoonlijk contact met de vertegenwoordigers van de drie instanties werden de plannen toegelicht en konden de bezoekers vragen stellen, waarop zeer gedetailleerd werd geantwoord. In de aquariumzaal werd de planning voor de komende jaren 2015-2018, het transport van materialen en de wijze van uitvoering doorgesproken.
Reconstructie Veerdam belicht door mevrouw Hermien Schaap van Rijkswaterstaat (RWS)
De veerdam functioneert als een gigantisch bedrijf. Dit is niet stil te leggen voor hoe kort dan ook. Het is de levensader van het eiland, de plek waar de veerboten Sier en Oerd, maar ook de watertaxi arri-veren. Verder is dit het werkterrein van het busbedrijf, taxi’s, rond-vaartbedrijven, fietsverhuurders en wordt de pier graag bezocht door wuivende toeristen als de boot vertrekt.
Deze veerdam is aangelegd in 1959 door Verstoep en Zaanen. Ondanks twee reconstructies in 1984 en 1997 zijn er verzakkingen geconstateerd en is het wenselijk de veerdam op te hogen. Daarbij wordt de kop van de Veerdam verhoogd naar 2.50 meter en de veerdam zelf naar 2.25 meter. Zeer blij is men met de mogelijkheid om het talud van het oostelijk deel van de dam op te hogen en te ver-breden.
Hoe organiseer je een onderhouds-beurt van dit kaliber waarbij alles moet blijven functioneren. Dat kan alleen maar stukje bij beetje en door rekening te houden met de seizoenen. Het gaat om de ver-nieuwing van 610 meter damwand, waarbij de meeste bolders en meerpalen worden vervangen. Ook de autobrug en de twee voetgan-gersbruggen. Daartoe is met alle betrokkenen uitvoerig gesproken en geïnventariseerd wat de wensen en eisen zijn. Om maar de meest belangrijke eerst te noemen: de aanlegplaats van de veerboot moet langdurig onderhanden. Daardoor ontstaat de noodzaak een tijdelijke voorziening ernaast te maken met dezelfde kwaliteit en capaciteit, zodat de doorstroming van passagiers gewaarborgd blijft. Hierdoor ontstaat plaats en tijd voor renovatie van de aanlegplaats van de rorobrug, die dan, zo is de verwachting weer vijftig jaar zal meekunnen. In september/oktober 2015 zullen de eerste werkzaam-heden starten. Ook dan zal Rijks-waterstaat een informatieavond organiseren, men zal rondleidingen en excursies aanbieden en via een project-site zullen de vorderingen gevolgd kunnen worden. Het werk wordt uitgevoerd door Van den Herik uit Sliedrecht.
Verbetering van de dijk en de bouw van de duikers toegelicht door Wetterskip Fryslân en Aan-nemerscombinatie Van den Herik Sliedrecht – Jansma Drachten. Project Wetterskip Fryslân
Op dit moment is al te zien dat er een aanvang genomen wordt met de noodzakelijke dijkverzwaring. Bij de veerdam is een grote bouw-keet geplaatst door aannemers-combinatie Van den Herik – Jans-ma Drachten aan wie de bouw van de dijkverhoging is vergund. ‘De bedrijven ontmoeten elkaar op de grens van water en land,’ klonk het tijdens de presentatie van de plan-nen eensgezind.
Dijkvak nabij de Feugelpôlle: Fase I
Bij het Borndiep, vlakbij de Feu-gelpôlle, gaan de werkzaamheden van start. Er komt daar een los-voorziening. Transport met kleine coasters, die buiten om varen vanaf Harlingen zal geschieden via het Borndiep, op het strand zal de opslag worden aangelegd. Tot-dat de jongen van de Grote sterns en Kokmeeuwen vliegvlug zijn, mag nog niet aan de dijk gewerkt worden. Meteen daarna echter wordt gestart: zo’n 5.400 vrachten worden met dumpers vervoerd in de periode tussen juli en septem-ber. Het strand bij Hollum blijft bereikbaar, ook de demonstraties van de door paarden getrokken reddingboot kunnen gewoon door-gang vinden. In augustus 2015 wordt gestart met de aanleg van een nieuwe duiker in de Ballumer-bocht, die eind april 2016 klaar zal zijn (Fase II). Het dijkvak nabij het paardengraf wordt vervolgens onder handen genomen in 2016.
Dijkvak Nes tot Kooiduinen in 2016: Fase III
Voor het dijkvak Nes tot aan de Kooiduinen wordt naast het jacht-haventerrein bij de Oude Steiger een overslag/losvoorziening gecreëerd waar materiaal aangevoerd zal worden: in totaal 10.000 vrachten. De buitenzijde van de dijk zal dan niet te berijden zijn, aan de binnenkant van de dijk (term Wetterskip: binnenzijds inspectiepad) zal de fietser nog wel kunnen genieten van de weidevogels in het poldergebied. In dit gebied bevindt zich ook de duiker bij de Buurdersteiger, die vernieuwd wordt.
Dijkvak Slenk-Skûtehon: Fase IV en V
De vervanging van de duikers bij het Skûtehon en de Slenk bij Nes is de volgende fase (april 2017). In januari start ook de aanvoer van materialen via de Ballumer bocht. Nog eens 14.000 vrachtwagens met materiaal zullen in die periode worden vervoerd om dit laatste grote dijkvak te verbeteren.
Afwerking in 2018
Tot slot zal in 2018 het binnen-dijks inspectiepad (fietspad aan de binnenzijde van de dijk) langs de hele zuidzijde van het eiland geasfalteerd worden.
Werkwijze
De graszoden worden verwijderd, maar worden zo snel mogelijk hergebruikt. Dit ten behoeve van de huurders van de dijk, die hun schapen erop laten grazen. Le-vende graszoden zijn duur mate-riaal. Het betekent een bijzondere manier van bezuinigen, die door hergebruik wordt toegepast. De dijk wordt behandeld: de buiten-beglooiing, met nu een dikke kleilaag van 80 centimeter wordt voorzien van een menggranulaat van open grof breuksteen asfalt. Vervolgens komt daarover heen een plastic bekleding, die maakt dat de dijk aan die kant water-dicht is, zodat een horizontale doorwatering niet meer mogelijk is. (Een gevaar voor iedere dijk in Nederland.) Tot slot volgt nog eens 30 centimeter klei en de eerder weggehaalde graszoden. Zwaar materiaal blijft aan de buitenkant van de dijk, waardoor het pad aan de binnenkant toe-gankelijk blijft.
Van belemmering naar beleving en leermoment
Het fietsen langs de dijk, zo dicht langs de Waddenzee wordt gezien als een van de mooiste manieren om steeds onder andere omstan-digheden te genieten van een zee, die door eb en vloed wisselt naar land en weer terug. Dit is nu plaat-selijk op het traject wat onderhan-den is, niet mogelijk. Daarom zullen bij de VVV, het Natuurcen-trum en de fietsverhuurders hin-derkaarten worden aangeboden. Daarnaast wordt een digitale nieuwsbrief uitgebracht, wordt er via Twitter (@dijkameland) en Facebook (face-book.com/kijkopdedijkameland) informatie gedeeld, wordt iedere maand een fotowedstrijd georgani-seerd, waarbij de winnaar de win-nende foto ontvangt bedrukt op hout en een deel van de winnende foto’s zal worden tentoongesteld in het informatiepunt aan de Veer-weg. Er komt een mobiel Wadden-platform met de naam ‘wadden-balkon’, waar met een verrekijker de werkzaamheden gevolgd kun-nen worden en er zullen dijkexcur-sies worden georganiseerd. Ook wordt er een magazine verspreid gewijd aan de dijkverbetering, komt er een lespakket voor leer-lingen van de Amelander scholen, maar ook voor leerlingen uit het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs die met hun groep Ame-land bezoeken. Tot slot is er een tweetal prachtige fietsroutes in de maak, als app, maar ook als kaart, een op het westelijk en een op het oostelijk deel: een ‘droge voeten fietsroute’. Tijdens de fietsroute wordt de geschiedenis van het eiland en de strijd tegen het water duidelijk door de eeuwen heen: behalve aan de dijk wordt ook aandacht besteed aan de zandige keringen, zoals bijvoorbeeld de stuifdijk aan de noordzijde van Ameland. En bezoekt u voor meer informatie ook de website: kijkop-dedijkameland.nl.